Een eiland, een poldergemeente, een stad en een gemeente met een grote kuststrook. De (afval)watersituatie in Texel, Hollands Kroon, Den Helder en Schagen kon haast niet diverser zijn. Toch kiezen deze gemeenten nu voor één gezamenlijk beleid.

“In de uitvoering van rioleringswerkzaamheden doen we al veel samen”, zegt Antoon Groot, omgevingsontwikkelaar bij de gemeente Hollands Kroon. “De samenwerking is sinds het Bestuursakkoord Water verder geïntensiveerd. Nu pakken we de handschoen op om ook beleidsmatig op één lijn te komen. En samen één gemeentelijk rioleringsplan op te stellen op basis van een gedeelde, toekomstbestendige visie op het afvalwater- en waterbeheer.”

Grote eensgezindheid
Om het traject meteen goed op de rit te zetten, werd vlak voor de zomer een bestuurlijke kick-off opgetuigd. Rioleringsspecialisten van de gemeenten, wethouders, maar ook vertegenwoordigers van HHNK en PWN gingen om de tafel. Met als doel om een heldere ambitie te formuleren die ook op bestuurlijk niveau gedragen wordt. Jacqueline van Dongen was als wethouder ruimte, wonen en wijken in Den Helder van de partij. “We waren het als bestuurders snel eens”, vertelt ze. “Juist omdat we zo doordrongen zijn van het belang om samen te werken. De opgaven waar we voor staan – willen we het beheer ook voor bewoners betaalbaar houden - zijn te groot om als gemeente individueel te benaderen. We kunnen het niet alleen, maar we wíllen het ook niet alleen.”

Nadruk op overeenkomsten
De bestuurders spraken zich uit voor een handzaam, compact en werkbaar document. Dat niet alleen leesbaar is voor specialisten, maar ook voor andere belanghebbenden zoals bewoners, LTO, woningbouwcorporaties, ondernemers en milieuorganisaties. Ook zij worden bij de plannen betrokken. Jacqueline: “We willen bovendien dat het gezamenlijke beleid alvast inspeelt op de Omgevingswet, met plannen die anticiperen op klimaatverandering. En dat ook waterbeheer er de aandacht in krijgt die het verdient. Daarnaast vinden we het belangrijk dat het echt een gezamenlijk document wordt. Natuurlijk moet er ruimte blijven voor onderscheid, maar we willen zo veel mogelijk gezamenlijk oppakken. De overeenkomsten moeten het uitgangspunt vormen, niet de verschillen.”

Leren van de verschillen
Een moedige keuze, vindt Antoon, die opdrachtgever is van het project vanuit het gezamenlijke managementoverleg. “Zeker omdat de vier gemeenten met heel uiteenlopende vraagstukken te maken hebben. Zo is er in Den Helder veel aandacht voor het grondwaterniveau. Op Texel speelt het probleem dat er een tekort aan zoet water dreigt. In Hollands Kroon hebben we een groot buitengebied, wat weer vragen opwerpt over de individuele behandeling van het afvalwater. Dit geldt ook voor Schagen, dat met zijn grote kuststrook weer zijn eigen uitdagingen heeft. Dat levert goede inhoudelijke discussies op. En het mooie is dat we juist op die vlakken veel van elkaar opsteken en best practices van elkaar kunnen overnemen. Het streven is om eind dit jaar de contouren van het gezamenlijke rioleringsplan op papier te hebben. Zodat we het rond de zomer van 2017 voor besluitvorming kunnen aanbieden aan de gemeenteraden.”